HPV و اهمیت آن
آنچه درباره واکسیناسیون HPV باید بدانیم.
.jpg)
اهمیت آگاهی از HPV:
-1عفونت گسترده: HPV شایعترین عفونت مقاربتی (STI) در سطح جهان است.
-2پیشگیری از سرطان: عفونت مداوم با انواع پرخطر HPV مانند HPV-16 و HPV-18 تقریباً عامل همه موارد سرطان دهانه رحم است.
-3تأثیر بر سلامت عمومی: درک و پیشگیری از عفونتهای HPV میتواند بار جهانی چندین سرطان و هزینههای مراقبتهای بهداشتی مرتبط را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
-4با واکسیناسیون بر علیه HPV میتوان تا 90 درصد از سرطان های وابسته به آن پیشگیری کرد( حد اقل 6 نوع)
عفونت HPV بسیار شایع است و سالانه حدود ۱۴ میلیون مورد جدید در ایالات متحده گزارش میشود. شایعترین عفونت مقاربتی در سراسر جهان است و زنان جوان را در معرض خطر بالای ابتلا به آن قرار میدهد. ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) گروهی از بیش از ۲۰۰ ویروس مرتبط است که بیش از ۴۰ نوع آن از طریق تماس جنسی مستقیم منتقل میشوند. برخی از انواع آن میتوانند باعث مشکلات سلامتی مانند زگیل تناسلی و سرطان شوند، از جمله: سرطان دهانه رحم (شایعترین ) ، سرطان مقعد، سرطان دهان و حلق (پشت گلو، شامل قاعده زبان و لوزهها) ، سرطان آلت تناسلی مردان، ولو و واژن.
عفونت HPV، معمولاً از طریق تماس مستقیم اندامهای آلوده، چه از طریق پوست و چه از طریق مخاط، منتقل میشود. HPV های مخاطی معمولاً از طریق تماس جنسی مقاربتی یا غیر مقاربتی منتقل میشوند، با این حال انتقال غیرجنسی هنوز مورد اختلاف است.اگر چه مطالعات نشان میدهد حدود 10 درصد موارد از راه های غیر جنسی نامشخص منتقل میشود.جدیدترین دادهها نشان میدهد که تقریباً همه افراد فعال جنسی حداقل به یک نوع HPV تناسلی آلوده شدهاند یا خواهند شد.
علاوه بر سرطان دهانه رحم، HPV میتواند باعث سرطان آلت تناسلی، مقعد، دهان و گلو شود. این ویروس با ایجاد بدخیمیهای متعدد، از جمله سرطانهای دهانه رحم، آنوژنیتال و اوروفارنکس مرتبط دانسته شده است. HPV میتواند هم مردان و هم زنان را تحت تأثیر قرار دهد.
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) گروهی از ویروسهای رایج را در بر میگیرد. تا به امروز، بیش از ۲۰۰ ژنوتیپ HPV شناسایی شده است که به طور کلی به انواع پوستی و مخاطی طبقهبندی میشوند، که مورد دوم خود به دو دسته پرخطر و کمخطر با پتانسیل سرطانزایی طبقهبندی میشود.
از نظر بالینی، HPV در طیفی از موارد زیر ظاهر میشود:
*ناقل بدون علامت (اغلب بدون علامت و خود محدود شونده self-limit است).
*ضایعات خوشخیم، مانند زگیل تناسلی
* تبدیل به ضایعات پیش سرطانی و سرطان
عفونت مداوم (persistent) HPV همچنان یک نگرانی جدی است، عفونت مداوم (persistent) با انواع پرخطر HPV گامی حیاتی در پاتوژنز بدخیمیهای مرتبط با HPV است، که استراتژیهای تشخیص و پیشگیری زودهنگام را ضروری میسازد.
سازمان بهداشت جهانی: نظارت و پایش برنامههای واکسیناسیون HPV:
در سال ۲۰۲۰، تمام کشورهای عضو سازمان بهداشت جهانی، استراتژی جهانی برای ریشهکنی سرطان دهانه رحم را در مجمع جهانی بهداشت تصویب کردند؛ (اولین استراتژی ریشهکنی یک سرطان در تاریخ سازمان بهداشت جهانی).
سازمان بهداشت جهانی (WHO) ریشهکنی سرطان دهانه رحم را به عنوان یک مشکل بهداشت عمومی، دستیابی و حفظ میزان بروز کمتر از ۴ مورد در هر ۱۰۰۰۰۰ زن در سال تعریف میکند.
این استراتژی، ۳ هدف جهانی قابل اندازهگیری را تا سال ۲۰۳۰ برای پیشگیری و درمان سرطان دهانه رحم ترسیم میکند: 1) ۹۰٪ دختران باید تا سن ۱۵ سالگی به طور کامل با واکسن HPV واکسینه شوند.2) ۷۰٪ از زنان باید تا سن ۳۵ سالگی و دوباره تا سن ۴۵ سالگی با استفاده از یک روش با عملکرد بالا غربالگری شوند؛ 3) ۹۰٪ از افراد مبتلا به بیماری دهانه رحم باید درمان مناسب را دریافت کنند.
اجرای برنامههای واکسیناسیونHPV
به دو دلیل رویکردهای جدیدی برای نظارت بر واکسن HPV مورد نیاز است: ۱) واکسن HPV برای گروه سنی توصیه میشود که به طور معمول توسط برنامههای ایمنسازی کشورها پوشش داده نمیشوند ، ۲) از آنجایی که تأثیر جمعیتی واکسن بر سرطان دهانه رحم تا سالها پس از معرفی واکسن قابل اندازهگیری نیست. و بنابراین برای اجرای برنامه واکسیناسیون لازم است تمهیداتی توسط کشورها اندیشیده شود.
دستورالعملهای واکسن HPV سازمان بهداشت جهانی
:برنامه یک یا دو دوز واکسن برای دختران ۹ تا ۱۴ ساله.
برنامه یک یا دو دوز واکسن برای دختران و زنان ۱۵ تا ۲۰ ساله.
دو دوز واکسن با فاصله ۶ ماه برای زنان بالای ۲۱ سال. (به دلیل پاسخ ایمنی بالقوه پایینتر با یک دوز در این گروه،).
سازمان بهداشت جهانی توصیههای خود را در مورد برنامه واکسیناسیون HPV در 20 دسامبر 2022 به روزرسانی کرد : یک برنامه تک دوز، میتواند اثربخشی و دوام محافظتی قا
۱۳:۰۲
بل مقایسهای با رژیم دو دوز ارائه دهد. سازمان بهداشت جهانی (WHO) اکنون برنامه واکسیناسیون تک دوز HPV را به عنوان جایگزینی مؤثر برای رژیم سنتی دو دوز، به ویژه برای گروههای سنی خاص، توصیه میکند.
چرا این تغییر اتفاق افتاده است؟ شواهد علمی جدید نشان میدهد که یک دوز واکسن، به ویژه در افراد جوانتر، محافظت قابل توجهی در برابر عفونت HPV به اندازه دو دوز ایجاد میکند. این امر تدارکات تهیه واکسن را ساده میکند و به گسترش پوشش واکسن، به ویژه در کشورهای کمدرآمد و با درآمد متوسط، کمک میکند. این امر هزینهها را کاهش میدهد و کمپینهای واکسیناسیون را در محیطهای با منابع محدود، امکانپذیرتر میکند.
ایمنی واکسن:
واکسن HPV روشی ایمن و مؤثر برای پیشگیری از ابتلا به خطرناکترین انواع HPV است. واکسنهای HPV بسیار ایمن هستند. با توزیع بیش از ۱۳۵ میلیون دوز واکسن HPV در ایالات متحده، دادههای قوی وجود دارد که نشان میدهد واکسنهای HPV بیخطرو ایمن هستند. در آمریکا نظارت مداوم توسط CDC و سازمان غذا و دارو انجام میشود.
انواع واکسنها:
واکسن دو ظرفیتی - در برابر انواع ۱۶ و ۱۸ ویروس HPV محافظت میکند.
واکسن چهار ظرفیتی - در برابر انواع ۶، ۱۱، ۱۶ و ۱۸ محافظت میکند.
واکسن نه ظرفیتی - در برابر نه نوع ویروس HPV، از جمله آنهایی که در نسخه چهار ظرفیتی پوشش داده شدهاند، به علاوه انواع سرطانزای دیگر، محافظت میکند.
چه کسانی باید واکسینه شوند:
دختران و پسران ۹ تا ۱۴ ساله (قبل از اولین رابطه جنسی) ( موثرترین)
.برخی کشورها همچنین واکسیناسیون جبرانی را برای نوجوانان بزرگتر و بزرگسالان جوان توصیه میکنند.
برای سنین ۲۱ تا ۲۶ سال: اگر قبلاً واکسینه نشدهاند، واکسیناسیون توصیه میشود. دو دوز توصیه میشود، به خصوص اگر دوز اول قبل از ۱۵ سالگی دریافت نشده باشد. اگرچه ممکن است فرد قبلاً در معرض HPV قرار گرفته باشد، واکسن هنوز میتواند در برابر انواعی که هنوز به بدن وارد نشده اند، محافظت ایجاد کند. این گروه همچنان به طور قابل توجهی از تزریق واکسن نفع میبرد زیرا بسیاری از آنها ممکن است در معرض تمام سویههای HPV تحت پوشش واکسن قرار نگرفته باشند.
برای سنین ۲۷ تا ۴۵ سال:
واکسیناسیون به طور معمول برای همه توصیه نمیشود، اما: میتوان آن را بر اساس ریسک فردی و مشورت با پزشک در نظر گرفت. این واکسن بیشترین نفع را برای افراد زیر دارد: برای افرادی که: تازه وارد روابط جنسی میشوند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به HPV جدید هستند، قبلاً واکسینه نشدهاند.
اثربخشی در این گروه سنی در مقایسه با افراد جوانتر کمتر است زیرا: افراد بیشتری قبلاً در معرض HPV قرار گرفتهاند و این واکسن پیشگیرانه است، نه درمانی و عفونتهای موجود را درمان نمیکند.
مزایای واکسیناسیون HPV:
تا ۹۰٪ از موارد سرطان دهانه رحم جلوگیری میکند
نیاز به غربالگری و درمانهای تهاجمی را کاهش میدهد
ایمنی جمعی را هنگامی که بخش بزرگی از جمعیت واکسینه میشوند، ارتقا میدهد
چالشهای جهانی:
- هزینه و در دسترس بودن واکسن در کشورهای کم درآمد
- تردید عمومی یا اطلاعات نادرست
- زیرساختهای لازم برای ارائه و ثبت سوابق
موارد منع مصرف و احتیاط :
- واکنش آلرژیک شدید (مثلاً آنافیلاکسی) به یکی از اجزای واکسن یا پس از دریافت دوز قبلی واکسن HPV، منع مصرف واکسن HPV است.
- واکسن HPV 9 ظرفیتی در Saccharomyces cerevisiae (مخمر نانوایی) تولید میشود و برای افرادی که سابقه حساسیت فوری به مخمر دارند، منع مصرف دارد.
- بیماری حاد متوسط یا شدید، احتیاطی برای واکسیناسیون است و واکسیناسیون باید تا زمان بهبود علائم بیماری حاد به تعویق بیفتد. بیماری حاد جزئی (مثلاً اسهال یا عفونت خفیف دستگاه تنفسی فوقانی، با یا بدون تب) دلیلی برای به تعویق انداختن واکسیناسیون نیست.
- بارداری: استفاده از واکسن HPV در دوران بارداری توصیه نمیشود. افرادی که باردار هستند باید شروع دوره واکسیناسیون را تا بعد از بارداری به تعویق بیندازند. با این حال، آزمایش بارداری قبل از واکسیناسیون لازم نیست.
اگرچه واکسنهای HPV با ایجاد پیامدهای نامطلوب بارداری یا عوارض جانبی (عوارض جانبی) برای جنین در حال رشد در بین افراد بارداری که به طور تصادفی واکسینه شدهاند، مرتبط نبودهاند، اما واکسنهای HPV در افراد باردار در آزمایشات بالینی مورد مطالعه قرار نگرفتهاند.
اگر فردی پس از شروع سری واکسن HPV باردار تشخیص داده شود، دوزهای دوم و/یا سوم باید تا زمانی که دیگر باردار نباشد به تعویق بیفتد. اگر فردی واکسن HPV دریافت کند و بعداً متوجه بارداری خود شود، دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.
واکنش های نامطلوب Adverse Reactions:
هیچ عارضه جانبی جدی با هیچ واکسن HPV مرتبط نبوده است.
شایعترین عوارض جانبی واکسنهای HPV، واکنشهای موضعی در محل تزریق است.
واکنشهای موضعی مانند درد، قرمزی یا تورم توسط 20 تا 90درصد از دریافتکنندگان گزارش شده است.
تب 100 درجه فارنهایت (37.8 درجه سانتیگراد) در طول 15 روز پس از واکسیناسیون در 10 تا 13 درصد از دریافتکنندگان واکسن HPV گزارش شده است. نسبت مشابهی از دریافتکنندگان دارونما، تب بالا را گزارش کردند.
انواع واکنشهای نامطلوب سیستمیک توسط دریافتکنندگان واکسن گزارش شده است، از جمله حالت تهوع، سرگیجه، درد عضلانی و کسالت. با این حال، این علائم با فراوانی یکسانی در بین دریافتکنندگان واکسن HPV و دارونما ( پلاسبو) رخ داده است.
سنکوپ (غش) میتواند پس از هر اقدام پزشکی، از جمله واکسیناسیون، رخ دهد. نوجوانان باید در طول واکسیناسیون نشسته یا دراز بکشند و به مدت ۱۵ دقیقه پس از واکسیناسیون در آن حالت بمانند. این کار برای جلوگیری از هرگونه آسیبی است که ممکن است در اثر افتادن در طول یک رویداد سنکوپ رخ دهد.
محدودیتهای واکسن HPV
این واکسنها از همه سرطانهای مرتبط با HPV جلوگیری نمیکنند،( فقط برخی از آنها را) . بنابراین، بسیار مهم است که زنان همچنان آزمایش پاپ اسمیر را به طور منظم انجام دهند تا هرگونه علائم سرطان دهانه رحم را بررسی کنند.و نکته مهم دیگر کمبود واکسن HPV است .
نکات کلیدی:
واکسیناسیون قبل از مواجهه با HPV بیشترین تأثیر را دارد.
اکثر بزرگسالان فعال جنسی در معرض برخی از انواع HPV قرار گرفتهاند، اگرچه لزوماً همه انواع HPV مورد هدف واکسیناسیون نیستند.
هیچ آزمایش بالینی آنتیبادی نمیتواند مشخص کند که آیا فرد از قبل مصون است یا خیر.
واکسنهای HPV: از پیشرفت عفونت HPV به بیماری جلوگیری نمیکنند، زمان بهبودی از عفونت HPV را کاهش نمیدهند و بیماری مرتبط با HPV را درمان نمیکنند.
واکسیناسیون HPV از ابتلا به سویههای HPV که به احتمال زیاد باعث ایجاد انواع سرطانها و زگیلهای تناسلی میشوند، جلوگیری میکند.
باید تزریق واکسن HPV مدتها قبل از ابتلا صورت گیرد زیرا ایمن و مؤثر است.
واکسن HPV در ایالات متحده برای بیماران ۱۱ تا ۱۲ ساله و از سن ۹ سالگی تأیید شده است.
در بسیاری از کشورها منجمله آمریکا میزان واکسیناسیون همچنان پایینتر از سایر کشورهای با میزان بالای واکسیناسیون است (تردید ناشی از تصورات غلط).
توصیه ارائه دهنده خدمات درمانی و دادن اطلاعات صحیح ، تأثیرگذارترین عامل در تعیین این است که آیا والدین برای فرزند خود ایمنسازی میکنند یا خیر.
پروفسور مریم کاشانیان
جراح و متخصص زنان و زایمان
فلوشیپ طب مادر و جنین (پری ناتولوژیست)
استاد تمام و مدیر گروه زنان دانشگاه علوم پزشکی ایران
کامنت