آمنوره هیپوتالامیک
تعریف: امنوره اولیه (پریود نشدن اولیه) ناشی از هایپوگنادیسم.
هایپوگنادوتروپیک هنگامی رخ میدهد که هیپوتالاموس نمیتواند مقادیر کافی GnRH ترشح نماید و یا هنگامی که یک اختلال هیپوفیزی با تولید یا ازاد شدن ناکافی گنادوتروپینهای هیپوفیز همراه باشد.
علایم: تأخیر فیزیولوژیک یا سرشتی بلوغ، شایعترین تظاهر هپوگنادیسم، هیپوگنادئتروپیک است. آمنوره ممکن است در اثر فقدان رشد و نمو فیزیکی ناشی از تأخیر واکنش تولیدکننده ضربانی GnRH ایجاد شود. سطوح GnRH از نظر عملکردی، برمبنای سن تقویمی مختل هستند اما برحسب رشدو نمو فیزیکی، طبیعی میباشند.
تشخیص :
1/ شرح حال و معاینه فیزیکی و دقیق
2/ ارزیابی سطح FSH سرم – TSH –PRL -استروژن
3/ در صورت نیاز تصویربرداری از هیپوفیز وهیپوتالاموس
درمان:
درمان دورهای با استروژن و پروژسترون نیاز است. پیشگیری از پوکی استخوان مزیت دیگر درمان با استروژن است. این بیماران باید حداقل تا زمان رسیدن به بلوغ جنسی این داروها را دورهای مصرف نمایند.
1/ درمان معمولا" با 0.625 mg روزانه استروژن کونژوگه و یا 1 mg روزانه استرادیول شروع میشود.
2/ تجویز روزانه پروژسترون (مدروکسی پروژسترون استات 5 تا10 میلیگرم (بمدت 12-14 روز ).
پس از رسیدن به بلوغ میتوان درمان جایگزینی هورمونی را ادامه داد تا علائم ناشی از استروژن پایین درمان گردد.
نازایی با علل رحمی
تعریف: علت نازایی در 15درصد زوجهایی است که جهت درمان مراجعه میکنندو در 50درصد بیماران نازا تشخیص داده میشوند.
ناهنجاریهای رحم که در نازایی دخیلند شامل پلیپهای آندومتر، فیبروئیدهای تحت مخاطی، چسبندگیهای داخل رحمی، آنومالیهای مولری، مواجه قبلی با دی استیل سترول (DES) و نقص فاز لوتئال است.
تشخیص :
HSG/1: حساسیتHSG در تشخیص پاتولوژی لوله 85 تا100 درصد میباشد ولی در به استناد رساندن بدشکلیهای رحم و چسبندگیهای داخل رحمی به ترتیب 44 درصد و 75درصد میباشد.
2/سونوهیستروگرافی: در کشف ناهنجاریهای رحمی نسبت به HSG برتری دارد و 90 درصد ناهنجاری در میان بیماران مبتلا به ناباروری را به درستی مشخص میکند.
3/هیستروسکوپی: با حساسیت 95-100 درصد در ارزیابی حفره رحم بکار میرود.
درمان:
1/ باستثنا رحم سپتومدار ناباروری همراه با اکثر ناهنجاریهای مادرزادی رحم به درمان جراحی پاسخ نمیدهند. سپتوپلاستی هیستروسکوپیک میتواند خطر سقط خودبخودی در زنان مبتلا به رحم سپتومدار را کاهش میدهد که اندیکاسیون جراحی دارد البته در مواردی که شکایت اصلی بیمار ناباروری است اندیکاسیون اصلاح جراحی ناهنجاری روشن نمیباشد.
2/ لیومیومها: در میان زنان مبتلا به ناباروری و لیومیوم رحمی متغییرهای زیادی بر میزان بارداری اثر میکند که شامل اندازه میوم – محل وتعداد آنهاست. میومکتومی لاپاراسکوپیک به عوامل متعددی از جمله معیارهای انتخاب بیمار و تجربه جراح بستگی دارد.
3/ پولیپها: میزان حاملگی در این زنان مشابه دیگر بیماران IVF است ولی میزان سقط خودبخودی در بیماران دارای پولیپ بالاتر است با این حال برداشتن هدفمند پولیپهای اندومتری جهت به حداکثر رساندن میزان باروری اقدامی عاقلانه است.
4/ چسبندگیهای داخل رحم (سندرم آشرمن): برداشتن چسبندگی توسط هیستروسکوپ روش انتخابی است.