انواع روشهای تغذیه نوزاد نارس با شیر دوشیده شده
*لوله دهانی معده
*سرنگ یاقطره چکان
*قاشق
*دوشیدن مستقیم در دهان
*فنجان
تغذیه با لوله:
- برای نوزادان با سن حاملگی کمتر از 30 هفته ( وزن هنگام تولد کمتر از 1200 گرم) تغذیه مستقیم از شیر مادر نیاز به هماهنگی بین اعمال مکیدن، بلع و تنفس دارد که معمولا از هفته 32 حاملگی در نوزاد ایجاد میشود.
- وقتی که نوزاد در حال تغذیه از طریق لوله است مادر همزمان میتواند به نوزادش اجازه دهد سینههای خالی و یا انگشت تمیز وی را بمکد ( تقویت مکیدن و ارتباط پوستی و چشمی بیشتر )و دوشیدن مستقیم شیر به دهان شیرخوار هر ساعت انجام شود.
تغذیه با سرنگ یا قطرهچکان:
- سرنگ یا قطره چکان برای دادن مقادیر خیلی کم شیر مثلا آغوز استفاده میشوند. مقدار خیلی کمی شیر، کمتر از 5 سی سی در هر بار ر ا در داخل گونه شیرخوار وارد کنید و اجازه دهید قبل از آنکه مقدار بیشتری بدهید آنرا ببلعد. چنانچه سرنگ در وسط زبان شیرخوارگذاشته شود و شیرخوار آمادگی بلع نداشته باشد خطر ریختن ناگهانی شیر در ته حلق شیرخوار را دارد.
بعضی از شیرخواران سرنگ را نیز، اگر در مرکز دهانشان قرارگیرد مثل سرشیشه میمکند. اما به این طریق ممکن است بیشتر از توان بلعیدن شیرخوار شیر به دهانش وارد شود و برای او از آموختن مکیدن پستان مشکلتر باشد.
تغذیه با قاشق:
- تغذیه با قاشق شبیه تغذیه با سرنگ است که شیر به مقدار خیلی کم به شیرخوار داده میشود. شیرخوار نمیتواند جریان شیر را کنترل کند. بنابراین اگر سریع داده شود خطر آسپیراسیون وجود دارد. دادن مقادیر زیاد شیر با قاشق نیز وقت زیادی میگیرد و ممکن است شیرخوار یا تغذیهکننده او قبل از اتمام شیر خسته شوند. چنانچه از قاشق بزرگ استفاده شود مشابه تغذیه با فنجان است. یک نوزاد با سن 30-32 هفته(وزن هنگام تولد بین 1500 - داخل رحمی 1200 گرم) را میتوان با قاشق تغذیه کرد.
تغذیه با دوشیدن مستقیم در دهان:
- دوشیدن مستقیم در دهان شیرخوار ممکن است شیرخوار را تشویق به مکیدن کند. قطره قطره شیر پستان هر 1-2 ساعت مستقیما به داخل دهان نوزاد ریخته میشود. بعضی از مادران قادرند با این روش شیرخوار دارای شکاف کام را تغذیه کنند. یک نوزاد با سن داخل رحمی 30-32 هفته (وزن هنگام تولد بین 1200-1500 گرم) را میتوان با این روش تغذیه کرد.
روش دوشیدن مستقیم شیرمادر به دهان نوزاد:
- نوزاد را در تماس پوست به پوست قرار دهید. دهانش را به نوک پستان نزدیک کنید.
- منتظر شوید نوزاد هوشیار شود و دهان و چشمانش را باز کند(نوزادان خیلی نارس ممکن است تحریک ملایمی برای بیدار ماندن و هوشیاری، لازم داشته باشند).
- چند قطره شیر را بدوشید.
- بگذارید نوزاد بو بکشد و نوک سینه را لیس بزند و دهانش را باز کند.
- مستقیما چند قطره شیر را در دهان باز شده نوزاد بدوشید.
- منتظر باشید تا او شیر را ببلعد.
-این کار را تا زمانی تکرار کنید که نوزاد دهانش را ببندد و حتی با وجود تحریک هم شیر نخورد.
- تغذیه را ادامه دهید، اما کافی بودن میزان مایع دریافتی نوزاد را با اندازهگیری روزانه وزن بسنجید.
تغذیه با فنجان:
- اگر شیرخوار نتواند پستان را بمکد یا کاملا خود را سیر کند ولی توان بلع داشته باشد از تغذیه فنجانی استفاده میشود. ممکن است شیرخوار نتواند پستان را خوب بگیرد و کمی بمکد ولی زود خسته شود. یک نوزاد با سن داخل رحمی30-32هفته(وزن هنگام تولد بین 1500 – 32 گرم) را می توان با فنجان تغذیه کرد.
نحوه تغذیه شیرخوار با فنجان:
-شیرخوار را در حالت نشسته یا نیمه نشسته در بغل خود داشته باشید. پشت، سر و گردن او را به خود تکیه دهید. پیچیدن او در یک پارچه کمک میکند که پشت او حمایت شود اما دستهایش باید بیرون باشد.
-فنجان کوچک شیر را در تماس با لب او قرار دهید.
-فنجان را به آرامی روی لب تحتانی او قرار دهید به طوریکه لبه های آن با قسمت خارج لب بالا تماس یابد.
-فنجان را کج کنید تا شیر با لب شیرخوار تماس پیدا کند.
-شیرخوار هشیار میشود و دهان و چشمش را باز میکند.
- شیرخوار نارس با زبان شیر را به دهان میبرد.
- شیرخوار رسیده، میمکد و مقداری را هم میریزد.
- شیررا درون دهان او نریزید و با نگهداشتن فنجان شیر در
تماس بالب او اجازه دهید خودش آنرا مصرف کند. وقتی به اندازه کافی مصرف کرد دهانش را میبندد و بیشتر نمیخورد.
چنانچه مقدار محاسبه شده را مصرف نکند ممکن است وعده بعد مصرف کند یا باید دفعات بیشتری او را تغذیه کنید .به مقدار مصرف یک وعده نگاه نکنید بلکه مقدار 24 ساعته را محاسبه کنید.
تغذیه با روش فیدینگ به دو صورت انجام میشود.
1- انگشتی
2- کنار سینه ای
روش انگشتی
- در ابتدا دستها باید شسته بشود.
- یک انتهای لوله معده در کنار انگشت و انتهای دیگرداخل فنجان حاوی شیر قرارداده بشود.
-همزمان با گذاشتن انگشت اشاره در قسمت کام، فنجان را
از شیرخوار گذاشته تا همزمان با مکیدن نوزاد شیر جریان یابد.
روش کنار سینه ای
در مشکلاتی مثل نارسی، آسیبهای نورولوژیکی، ناهنجاریهای کروموزومی سبب تحریک تولید شیر و اشتیاق به مکیدن بیشتر در نوزاد میشود.
یک طرف لوله معده را داخل فنجان گذاشته و طرف دیگر را درحین مکیدن شیر از گوشه لب به آرامی به داخل دهان وارد میکنیم.
در هر دو روش در صورتی که نوزاد با مکیدن قادر به جریان انداختن شیر در لوله نباشد شیر داخل فنجان را به اندازه مناسب داخل سرنگ کشیده و انتهای لوله را به ان وصل میکنیم و با احتیاط و به ارامی همزمان با مکیدن نوزاد مقداری شیر را وارد دهان نوزاد میکنیم.