دمنوش های گیاهی : همراهی طبیعی برای حفظ سلامت بدن

بخش های مختلف گیاهان زیبا و رنگارنگ طبیعت، به صورت تازه یا خشک همواره در سفره غذایی و دارویی ما ایرانیان مثل سایر مردم دنیا نقش آفرین بوده اند. گل های زیبای گاوزبان و بابونه، محمدی و گل سرخ، دانه های کوچک و معطر زیره سبز و سیاه، برگ های سبز به لیمو و بادرنجبویه، میوه های به و سیب، ساقه خشک شده دارچین و ساقه های زیر زمینی زنجبیل و زردچوبه همگی خاصیت دارویی و درمانی دارند.
ساده ترین راه برای استفاده گیاهان دارویی، دم کردن است. دم کردن معمولا برای بخش های لطیف آنها از جمله شکوفه، گلبرگ و برگ استفاده می شود. اگر بخواهیم از بخش های دیگر مانند ساقه، ریشه یا دانه به صورت دمنوش استفاده کنیم، باید حتما آنها را خرد، پودر، نیمکوب یا حتی له کنید.
برای تهیه دمنوش، آبی که بجوش آمده است را روی گیاه ریخته و درب ظرف را ببندید. حداقل ۱۵ دقیقه فرصت دهید تا مواد موثر گیاه وارد آب جوش شود. سپس آن را صاف کرده و بنوشید. دمنوش بهتر است تازه مصرف شود. البته می توان آن را مدتی در جای خنک نگه داشت و همان روز مصرف کرد. در صورت تمایل با کمی شکر، عسل یا نبات دمنوش را شیرین کنید.
نکته مهم: حالات مختلف گیاه مثل تازه یا خشک بودن آن، بخش قابل استفاده، شرایط آب و هوایی محل رویش گیاه، فصل برداشت آن در اثرات دارویی آنها ایجاد تغییر می کند. بنابراین اثرات گیاهی که در مناطق کویری و خشک رویش پیدا کرده است می تواند با همان گیاه که در مناطق مرطوب شمال پرورش یافته متفاوت و یا شدت و ضعف داشته باشد.
هشدار ۱: گیاهان دارویی مانند هر دارویی می تواند ایجاد عارضه و تداخل با سایر داروهای مصرفی کند. در دوران های بارداری و شیردهی مصرف بسیاری از دمنوش های گیاهی ممکن است خطراتی را به همراه داشته باشد.
پس مصرف زیاد و مکرر و بدون مشورت پزشک را فراموش کنید.
هشدار ۲: از محل تهیه، جمع آوری و نگهداری گیاهان اطمینان حاصل کنید. بازار تقلب گیاهان دارویی بسیار داغ است. بنابراین عطاری ها و فروشگاه های عرضه گیاهان دارویی معتبر وداروخانه های محصولات طبیعی واقع در سلامتکده های طب سنتی تحت نظارت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی انتخاب مناسبی برای خرید این گیاهان شفابخش می باشند.
دکتر مریم تقوی شیرازی
پزشک و متخصص طب ایرانی
دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی ایران
درمانگاه طب ایرانی ناباروری- بیمارستان اکبرآبادی: روزهای دوشنبه
کامنت