.jpg)
مراقبت تسکینی در نوزادان
کارکنان بخش مراقبت ویژه به طور مکرر با شرایطی مواجه میشوند که در آن استفاده از روشهای تهاجمی و پیشرفته درمانی تأثیری در بقای نوزاد ندارد و مرگ نوزاد اجتناب ناپذیر است. در چنین شرایطی رویکردهای غیر تهاجمی و مراقبتهای تسکینی از لحاظ کاهش درد و رنج نوزاد و حفظ کرامت انسانی به نفع نوزاد میباشد.
مراقبت تسکینی چیست؟
مراقبت کامل و فعالی است که هم از جسم و روح نوزاد مراقبت میکند و هم خانواده او را مورد حمایت قرار میدهد. این مراقبت از زمان تشخیص بیماری تهدیدکننده حیات شروع شده و تا زمان مرگ و بعد آن هم ادامه دارد.
هدف از این نوع مراقبت چیست؟
کمکردن درد و رنج نوزاد و حمایت خانواده در جهت پذیرش مرگ نوزاد است تا فرایند غم و اندوه و سوگواری در خانواده نوزاد طبق روال عادی طی بشود.
در چه نوزادانی میتواند استفاده میشود؟
- تشخیص حالتی که با زندگی طولانی نوزاد تداخل دارد مانند انانسفالی
- تشخیص قبل یا بعد از تولد حالتهائی که خطر بالای ایجاد درد و رنج طولانی و بی حاصل منجر به مرگ دارد مانند نقص عملکرد کلیه
- نوزادان که خیلی زود متولد میشوند.
- حالتهای بالینی بعد از تولد که دارای خطر نقص کیفیت زندگی و هنگامی که حیات نوزاد به دستگاه حمایتی وابسته است مانند انسفالوپاتی ایسکمیک هایپوکسیک شدید
- حالتهائی بعد از تولد که موجب میشود نوزاد در طول بیماری یا درمان دچار درد و رنج زیاد بشود مانند انتروکولیت نکروزان
در بین کادر درمانی تصمیمگیری نهائی زمان انتقال درمان تهاجمی به غیر تهاجمی توسط پزشک معالج تشخیص انجام میشود و حتما از والدین هم باید نظرخواهی بشود. جلسه توجیهی با والدین ترجیحا طی 48 ساعت اول تولد نوزاد باید انجام بشود و اطلاعات لازم توسط پزشک معالج در اختیار والدین قرار داده بشود و در صورتی که والدین تمایل به انجام این مراقبت نداشته باشند پزشک موظف است اقدامات تشخیصی و درمانی روتین را برای نوزاد ادامه بدهد.
توجه به چند نکته ضروری است:
*باید به والدین اطمینان داده بشود که این مراقبت به معنی رها کردن نوزاد به حال خود نیست و فقط درمانهای تهاجمی قطع میشود. زنده ماندن نوزاد حاصلی جز درد و رنج برای او ندارد و حتی باعث عذاب کشیدن او میشود و این اقدام انان عملی شجاعانه و نشاندهنده عشق و محبت آنان به فرزندشان است.
*والدین در انجام مراقبت مشارکت داده بشوند و به انجام حمایت عاطفی از نوزاد مانند بغلکردن، نوازش، kmc تشویق بشوند.
*از والدین خواسته بشود که برای نوزاد نام انتخاب بکنند.
*در رابطه با تغییرات فیزیولوژیک بدن در استانه مرگ مانند تغییر رنگ، حرکات بدن و .. با والدین صحبت بشود.
*اجازه ملاقات سایر اعضای خانواده با نوزاد درحال مرگ داده بشود مانند خواهر و برادر .
*به اعتقادات فرهنگی و مذهبی خانواده نوزاد توجه بشود.
*به والدین جهت بروز احساسات کمک بشود( ممکن است انان احساس گناه بکنند و خود یا همسر را مقصر بداند.باید کمک کنیم که با این وضعیت سازگار بشوند. اکثر افراد میپرسند چرا من؟ چرا نوزاد من؟ چرا این اتفاق باید برای من بیفتد؟و.... که این سوالات نشان دهنده قسمت هنجار سازگاری با مرگ نوزاد است. در پاسخ باید گفت سرنوشت تحت کنترل ما نیست و مجبور هستیم آن را بپذیریم و اکنون زمان ان رسیده که با وجود سختیها به نوزاد خود اجازه بدهید که برود)
مراقبت پایان عمر جهت تأمین اسایش نوزاد:
*پروسیجرهای تهاجمی غیر ضروری انجام نشود.
*هیدراتاسیون با کمترین تهاجم انجام بشود.
*اکسیژن جهت تأمین راحتی تنفس در صورت نیاز استفاده بشود.
*محیط ارام باشد.
*از کلاه برای پوشاندن سر نوزاد استفاده بشود
*تغییر پوزیشن انجام بشود.
*نور بخش ملایم باشد.
*از پوست نوزاد مراقبت بشود.
*بهداشت دهان نوزاد حفظ بشود.
*وضعیت ترشحات دهان و بینی بررسی و مداخله لازم انجام بشود
*مراقبت اغوشی و نوازش توسط والدین انجام بشود.
*وضعیت درد نوزاد با مقیاس کنترل درد چک شده و مراقبت داروئی و غیر داروئی مانند نوازش و .. انجام بشود.
*هدف تجویز مواد غذائی برای نوزاد بدحال باید ارامش و راحتی باشد نه تغذیه و در صورت بدتر شدن شرایط مواد غذائی داده نشود.
*جداسازی از ونتیلاتور باید طبق نظر پزشک باشد.
*واکسیناسیون نوزاد بدحال طبق روتین انجام بشود.
منبع:
بسته خدمتی مراقبت تسکینی در بخش مراقبت ویژه نوزادان
تاریخ بازنگری: 1401