مادران گرامی لطفا به این موارد بعد از ترخیص نوزاد نارس خود دقت بنمائید:
تعریف نوزاد نارس: به نوزادانی که قبل از 37 هفتگی متولد شوند نارس گفته میشود.
- علایم خطر: در هر زمانی بعد از ترخیص اگر نوزاد بدحال شد ( تب، شیرنخوردن، مکیدن ضعیف، استفراغهای مکرر، بیحالی و خوابیدن بیش از حد معمول، آبی شدن نوک انگشتها و لبها، زرد شدن پوست و چشم، تشنج و..) باید سریعا به پزشک اطفال یا فوق تخصص نوزادان مراجعه شود.
- کنترل درجه حرارت: درجه حرارت مناسب برای نوزاد نارس 25-26درجه سانتیگراد است. از قرار دادن نوزاد در کنار بخاری، رادیاتور، شوفاژ، کولر، پنکه و یا تابش مستقیم افتاب خودداری کنید. لازم است نوزاد پوشش مناسب داشته باشد. معمولا پوشاندن کلاه، جوراب و دستکش در روزها و حتی هفتههای اول پس از ترخیص مخصوصا در فصل سرما توصیه میشود.
درجه حرارت نوزاد با دماسنج از زیر بغل 36-36.5 طبیعی است. در صورتی که نوزاد دمای 37 درجه داشت ابتدا لباسهای او را کم کنید، دمای محیط را مناسب کنید، شیردهی به نوزاد را بیشتر کنید تا دمای نوزاد کم شود، اگر همچنان دمای نوزاد بعد از نیم ساعت بالا بود به پزشک مراجعه کنید. از به کار بردن دارو جهت قطع تب بدون دستور پزشک اکیدا خودداری کنید.
-تغذیه نوزاد: تداوم تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک هر 2-2.5ساعت لازم است. در صورت خواب بودن نوزاد بیشتر از 3-4 ساعت احتمال کاهش قند خون وجود دارد لذا بهتر است تغذیه با شیر قبل از رسیدن به این حد با بیدار کردن شیرخوار از سر گرفته بشود. خیس بودن کهنه 6-8 بار در روز و وزنگیری روزانه 20-30 گرم یا هفته ای 150-200 گرم بهترین معیار برای وزنگیری مناسب است. از انجائیکه توزین روزانه و دقیق نوزاد در منزل امکانپذیر نیست راه اطمینان از کافی بودن میزان شیر داده شده توجه به فعالیت وسرحالی نوزاد و همچنین میزان دفعات ادرار و مدفوع و توجه به رنگ انها است.. بطوریکه رنگ ادرار باید زرد کم رنگ و مدفوع با قوام کمی شل و زردرنگ باشد. نوزادانی که شیر خشک مصرف میکنند دفعات مدفوع کمتر و با قوام سفتتر میباشد. بهترین شیر برای نوزاد شیر مادر است اما در صورتی که مادر شیر کافی ندارد از شیر خشک مخصوص نوزادان نارس استفاده کنید. شیرخشکهای موجود در بازار ایران پره نان، ببلاک پره میچور میباشد. همچنین برای افزایش پروتئین و املاح شیر مادر مکملهائی در بازار موجود است که اپتامیل FMS مهمترین انها میباشد. در صورت تجویز پزشک و مصرف در منزل باید یک پیمانه در 25 سیسی شیر مادر حل شود. میتوان همه شیر روزانه یا بخشی از ان را بصورت مخلوط با مکمل به نوزاد داد.
-داروهای مصرفی: بیشتر نوزادان نارس با دستور داروئی قرص اسیدفولیک، قطره ویتامین ای و مولتی ویتامین ترخیص میشوند، حتما در خصوص میزان مصرف و زمان دادن داروها طبق دستور پزشک به توضیحات پرستار مسئول ترخیص فرزندتان توجه کنید. جهت استفاده از قرص میتوان مقدار توصیه شده ((اغلب یک عدد قرص 1 میلیگرمی در هفته) را در چند قطره از شیر مادر و یا شیر خشک کاملا حل کرد و با قاشق به نوزاد خوراند. قطرهها را نیز میتوان مستقیما و به ارامی داخل دهان نوزاد بچکانید و یا با 5-10 سیسی اخر شیر مخلوط کرده و به او بخورانید. ساعت مصرف داروها را طوری تنظیم کنید که همزمان با هم داده نشوند) در صورتی که نوزاد باید داروی دیگری را هم در منزل مصرف کند، درباره نحوه مصرف، دوز مناسب، زمان مصرف به توضیحات پرستار مسئول ترخیص فرزندتان توجه کنید).
- زمان مراجعه بعدی جهت ویزیت پزشک و پیگیری مشاوره ها: اولین معاینه نوزاد 24-48 ساعت پس از ترخیص است.مراجعات بعدی هر هفته یکبار است تا وزن نوزاد به 2-2,5 کیلو برسد. بعد دو هفته یکبار و بعد به صورت ماهیانه است ولی در صورت صلاحدید پزشک این فواصل میتواند کمتر هم باشد.
-مشاوره چشم: نوزادان نارس با سن حاملگی کمتر از 34 هفته و وزن کمتر از 2 کیلو و تمامی نوزادان نارسی که سابقه دریافت اکسیژن و وصل شدن به دستگاه ونتیلاتور را دارند در معرض خطر بیماری نارسی شبکیه چشم (ROP)قرار دارند که در صورت عدم درمان ممکن است سبب نابینائی شود. لذا نوزادان باید در 4 هفتگی توسط فوق تخصص شبکیه چشم و یا چشم پزشکی که تجربه کافی در این زمینه دارد معاینه شوند. معاینات بعدی توسط چشم پزشک تعیین میشود. در صورتی که فرزند شما در طی مدت بستری معاینه چشم شده است حتما در خصوص زمان مراجعه بعدی به چشم پزشک بعد از ترخیص به توضیحات پرستار توجه کنید.
-سونوگرافی جمجمه : نوزادان نارس با سن حاملگی کمتر از 34 هفته و وزن کمتر از 2 کیلو در معرض خونریزی داخل بطنهای مغزی هستند، لذا در روز 3 بعد از تولد در بخش نوزادان سونوگرافی مغز انجام میشود. سونوگرافی دوم 14 روزگی و سوم 30 روزگی انجام میشود. به همین علت اگر نوزاددر منزل باشد باید سونوگرافی سرپائی انجام شود. اگر نوزاد مبتلا به درجات خفیفی از خونریزی شود اغلب سیر رو به بهبودی دارد ولی خونریزیهای متوسط تا شدید ممکن است سبب هیدروسفالی یا تجمع اب در بطنهای مغزی شود. در اینصورت سونوگرافی هر 7 الی 10 روز تکرار میشود و درمان لازم توسط پزشک صورت میگیرد. حتما هنگام ترخیص به توضیحات پرستار درباره زمان انجام سونوگرافی فرزند خود توجه فرمائید.
-مشاوره شنوایی: تمامی نوزادان نارس در معرض مشکلات شنوائی هستند:قبل از ترخیص نوزاد در بخش از نظر شنوایی معاینه انجام میشود، لذا زمان مراجعه بعدی جهت ABR زمان ترخیص به شما گفته میشود.
- پیگیری نتایج ازمایشات: مادر گرامی در صورتی که هنگام ترخیص نوزادتان جواب ازمایشی حاضر نباشد زمان پیگیری جواب ازمایش توسط پرستار مسئول ترخیص نوزادتان به شما اموزش داده می شود. همچنین جهت یاداوری مجدد هم از بیمارستان با شما تماس گرفته می شود. حتما بعد ازدریافت جواب ازمایش ان را به پزشک متخصص نشان بدهید.
درباره ترخیص نوزاد متولد شده از مادر مبتلا یا مشکوک به کرونا:
- هنگامی که نوزاد ترخیص میشود باید تا زمان برطرف شدن علایم مادر همراه با دو تست منفی به فاصله 24 ساعت توسط مراقب سالم مراقبت شود.
- اگر شرایط اجتماعی و خانوادگی اجازه نمیدهد که نوزاد توسط فرد دیگری مراقبت شود باید رعایت اصول بهداشت فردی قبل و بعد از انجام هر مراقبت و تماس با نوزاد ( شیردادن، تعویض پوشک و ...) کنترل شده و دستان با اب و صابون مایع به مدت 20 ثانیه و در صورت نبودن مایع با محلول ضدعفونی کننده با پایه الکل 60 %شسته شود و بعد از مراقبت دستکش دور انداخته شود.
- از تجمع بر بالین نوزاد در منزل، لمس کردن و بوسیدن او خودداری کنید.
- از شرکت در مراسم و تجمعات و همراه بردن نوزاد خودداری کنید.
- از مصرف دخانیات در منزل خودداری کنید.
- در صورتی که در خانواده فرد مشکوک به کرونا وجود دارد در صورت امکان نوزاد در اتاق جداگانه نگهداری شود و در غیر اینصورت باید حدود 2 متر با فرد مشکوک فاصله داشته باشد.
- در صورت بروز علایم ناخوشی در نوزاد مانند ( افزایش یا کاهش دما، مشکلات تنفسی یا خوب شیر نخوردن) بلافاصله نوزاد به بیمارستان انتقال داده شود.
- مادران عزیز توجه فرمائید:
در صورتی که سؤال یا نگرانی درباره موضوعی دارید میتوانید از پرستار مسئول نوزاد خود بپرسید.
هر زمانی پس از ترخیص اگر با نکته ای مواجه شدید که نیاز به اطلاعات داشتید میتوانید با بیمارستان و بخش بستری نوزاد تماس گرفته و سؤال خود را بپرسید. شماره تماس بیمارستان 55637048