مرکز آموزشی درمانی شهید اکبر آبادی

از تاریخ 18 لغایت 24 نوامبر مصادف با 27 آبان لغایت 3 آذر ماه، هفته جهانى اطلاع‌رسانى در زمینه مهار مقاومت میکروبى نام گذارى شده است. پدیده مقاومت میکروبی از سوی سازمان جهانی بهداشت به عنوان یکی از 10 تهدید اصلی سلامت مطرح شده است. هدف از برگزاری هفته اطلاع‌رسانی در زمینه آنتی بیوتیک‌ها با هدایت سازمان جهانی بهداشت، افزایش آگاهی عمومی و جهانی در برابر مقاومت میکروب‌ها به داروهای آنتی‌بیوتیکى می‌باشد. در این هفته تلاش می‌شود تا آگاهی و حساسیت سیاست‌گذاران، شاغلین حرف پزشکی و همچنین عموم مردم در زمینه افزایش مقاومت میکروبی نسبت به داروهای آنتی‌بیوتیکى افزایش یابد.

آنتی بیوتیک‌‌ها داروهایی هستند که برای پیشگیری و درمان عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شوند. مقاومت آنتی‌بیوتیکی، مقاومت میکروب‌ها به دلیل استفاده نادرست و یا غیر ضروری یک آنتی بیوتیک حاصل مى‌شود و میکروب توانایی لازم جهت مقاومت به اثرات آنتی بیوتیک را کسب مى‌کند و به دنبال آن میکروب زنده می‌ماند و جهت آسیب رسانی بیشتر تکثیر می‌یابد.

مصرف منطقى آنتى‌بیوتیک‌ها 

هر چند برخی آنتى‌بیوتیک‌ها علیه انواع گسترده‌اى از عفونت‌ها مؤثر هستند ولى هر آنتى‌بیوتیکى تمام عفونت‌ها را درمان نمى‌کند بلکه علیه عفونت‌هایى به کار مى‌رود که توسط باکترى‌ها، قارچ‌ها و انگل‌هاى بیمارى‌زا به وجود آمده باشند. همچنین آنتى‌بیوتیک‌ها علیه بیمارى‌های ویروسى مثل سرماخودگى تأثیرى ندارند. بهترین کارى که مى‌توان در بیمارى‌های ویروسى انجام داد این است که اجازه دهیم سرماخوردگى و آنفلونزا دوره خود را که گاهأ دو هفته به طول مى‌انجامد، طى کند و فقط علائم را تسکین دهیم. اگر بهبودى طى دو هفته حاصل نشد یا علائم بدتر شدند، جهت بررسى بیشتر باید به پزشک مراجعه کرد.

عوارض استفاده از آنتى‌بیوتیک‌ها در بیمارى‌های ویروسى:

• عدم درمان عفونت
• عدم کاهش سرایت بیمارى
• عدم بهبود علائم بیمارى
• امکان عوارض جانبى خطرناک
• گسترش مقاومت آنتى‌بیوتیکى

مقاومت به آنتى‌بیوتیک:

عبارت است از توانایى باکترى و میکروب‌ها برای مقاومت در مقابل اثرات آنتى‌بیوتیک. این مقاومت زمانى ایجاد مى‌شود که باکترى به گونه‌اى تغییر یافته، زنده مى‌ماند و رشد و گسترش پیدا مى‌کند. در نتیجه داروها به خوبى عمل نمى‌کنند و آسیب‌هاى جدى به سیستم بدن وارد مى‌شود. مقاومت آنتى‌بیوتیکى یکى از مهم‌ترین معضلات بهداشتى جامعه امروز است. این مسئله به صورت آشکار باعث خطر براى افرادى مى‌شود که عفونت ساده‌اى داشته و در صورت درمان تحت نظارت پزشک مى‌توانستند به خوبى بهبود یابند، اما با مصرف غیرمنطقى ‌آنتى‌بیوتیک در دفعات قبل باعث بى‌تأثیر شدن این داروها شده‌اند.

مقاومت آنتى‌بیوتیکى نسل به نسل به میکروب‌هاى بعدى منتقل مى‌شود و تدریجأ با میکروب‌هایی مواجه می‌شویم که هیچ دارویی روی آن‌ها مؤثر نیست. در نتیجه آنتی بیوتیک‌هایى که سال‌ها براى درمان یک نوع عفونت خاص مورد استفاده قرار مى‌گرفتند، کارایى خودشان را از دست مى‌دهند.

براى مقابله با ایجاد مقاومت آنتى‌بیوتیکى:

• دوره درمان را حتى در صورت بهبودى کامل کنید، در غیر این صورت باکترى‌ها به طور کامل از بین نمى‌روند و باکترى‌هاى باقى مانده باعث عفونت مجدد مى‌شوند که ممکن است این بار مقاوم شده و دیگر به آنتى‌بیوتیک‌ها جواب ندهند.
• داروهاى باقى مانده را دور بریزید و براى روز مبادا ذخیره نکنید، زیرا آنتى‌بیوتیک تجویزى روى همان عفونت بخصوص مؤثر بوده و صرفأ براى شما در آن ایام تجویز شده است.
• داروها در ساعات تجویز شده توسط پزشک یا داروساز مصرف شود.
• آنتى‌بیوتیک‌هاى خود را به دیگران پیشنهاد نکنید حتى اگر علائم شما یکسان باشد. دریافت داروى اشتباه ممکن است درمان صحیح را به تأخیر بیاندازد و باکترى‌ها در این فاصله تکثیر پیدا کنند.
• روش مصرف خوراکى و تزریقى آنتى‌بیوتیک‌ها هیچ یک نسبت به دیگرى برترى ندارند و نوع آن را پزشک تشخیص مى‌دهد.
• در صورتى که پزشک براى شما تشخیص بیمارى ویروسى داده است از وى تقاضاى آنتى‌بیوتیک نکنید و او را براى تجویز آنتى‌بیوتیک تحت فشار قرار ندهید.
• تنها پزشک می‌تواند از بین انواع مختلف آنتی‌بیوتیک‌ها، آنتی‌بیوتیک مؤثر بر بیماری شما را تشخیص دهد.
• در مورد تداخل مصرف آنتى‌بیوتیک‌ها با پزشک یا داروساز مشاوره کنید. مصرف نادرست آن‌ها مى‌تواند جذب آن‌ها را تحت تأثیر قرار داده و باعث کاهش یا حذف اثر آن‌ها شود.
• در صورت فراموش کردن دوز مصرفى یا اشتباه در مصرف، با پزشک یا داروساز مشاوره کنید.